Irlandczycy w Szkocji

N azwy Szkocja i Szkoci pierwotnie oznaczały Irlandię i Irlandczyków, dopiero później zaczęto tak nazywać ich północnowschodnich sąsiadów, Albę i jej mieszkańców. Dawni poeci i uczeni głosili, że wczesna nazwa Irlandii, Szkocja, wywodziła się od imienia Scoty, królowej-matki Milezjan. Termin Szkocja na określenie wyspy jest używany przez kontynentalnych historyków znacznie częściej niż jakakolwiek inna nazwa. Także jej mieszkańcy nazywani byli przez nich Szkotami. Orozjusz, geograf żyjący w III wieku n.e. używał określenia „Hibernia, kraj zamieszkały przez Szkotów”. Irlandzki wygnaniec, błg. Marian Szkot także nazywał swych ziomków Szkotami. Współczesna nazwa Irlandii wywodzi się prawdopodobnie od Wikingów, nazywających mieszkańców wyspy Irami, stąd Ireland - kraj Irów. Ta z kolei nazwa zapewne powstała z gaelickiego Eire. Nazwy te choć pojawiły się już około VII wieku, przez następnych kilka stuleci wciąż nie zostały przyswojone przez resztę Europy, ciągle mówiono o Szkocji i Szkotach a dla irlandzkich mnichów licznie tam przyjeżdżających ukuto łaciński termin Scotus. Po raz pierwszy nazwa Irlandia została użyta w XI wieku przez niemieckiego uczonego Adama z Bremy.

Alba (dzisiejsza Szkocja) została przemianowana na Scotię, ponieważ mieszkańcy Irlandii coraz bardziej angażowali się w kolonizację jej terenów, co przyczyniło się do ich dominacji na tych obszarach tak, że wkrótce szkoccy (irlandzcy) królowie stali się królami całego regionu. Piktowie rzecz jasna nie uznawali istniejącego stanu rzeczy, próbując podważyć irlandzką dominację w nadziei wyrzucenia przybyszy tam skąd przyszli. Walki trwały aż do czasu Nialla od Dziewięciu Zakładników, który ze swoją armią przybył i rozgromił Piktów, a następnie założył trwałe szkockie królestwo i jak powiadają przyjmował hołdy od Piktów z całej Alby. W momencie gdy przybysze z Irlandii osiągnęli całkowitą kontrolę nad Albą, cały kraj zaczął być nazywany Scotią, najpierw była to Szkocja Mniejsza Scotia Minor, dla odróżnienia od Szkocji właściwej (czyli Irlandii), ale z biegiem czasu utrwaliły się dzisiejsze nazwy obu krajów.

W jedenastym wieku wiele czołowych angielskich rodzin szlacheckich albo uciekło, albo zostało wygnanych do południowowschodniej Szkocji i zaskarbiło sobie uznanie na królewskim dworze. Kiedy pod koniec XI wieku syn Malcolma, Edgar - angielski z imienia i natury został koronowany gaelicka kultura na dworze zaczęła zanikać w sposób gwałtowny, już w XIII wieku nie istniała zupełnie. Ostatni potomek irlandzkich królów, Aleksander III zmarł bezpotomnie w roku 1287. Tak więc, pomimo, że większa część kraju pozostała (i wciąż jest) gaelicka - z gaelickimi obyczajami, strojami, zwyczajami i językiem ciągle utrzymującym się w Highlandzie i na Wyspach, koniec XIII wieku był świadkiem końca irlandzkich (szkockich) rządów w Albie.

 Źródła:
History of the Irish Race - internetowa historia Irlandii stworzona przez www.features.net.